Το κάνουμε και στα Ελληνικά περισσότερο απ’ότι το συνειδητοποιούμε: παίρνουμε ένα βασικό ρήμα (και όχι μόνο) και βάζοντάς του μπροστά ένα πρόθεμα του αλλάζουμε την έννοια. Πάρτε για παράδειγμα: φέρω -> του κολλάμε μπροστά ένα από τα ανα-, απο-, δια-, κατά-, περι-, προ-, προσ-, συν- και ιδού 8 νέες λέξεις με διαφορετικά νοήματα. Και μάλλον έχω ξεχάσει και κάποια. Το κάνουμε (ή τουλάχιστον μπορούμε να το κάνουμε) σχεδόν με όλα τα ρήματα: σύρω, γράφω, στρέφω, κάνω, λαμβάνω, βλέπω, τάσσω, παίζω, βάλλω, θέτω, δεικνύω, συνδέω, δικάζω, κρίνω, καλώ και η λίστα δεν έχει τέλος. Το έχω δει και στα Αγγλικά και στα Γαλλικά αλλά νομίζω ότι δεν είναι σε τέτοια έκταση.
Λοιπόν αυτό ακριβώς το ίδιο γίνεται και στη Γερμανική γλώσσα: παίρνεις ένα ρήμα (και όχι μόνο ρήμα), του βάζεις ένα πρόθεμα και voilà: ένα νέο νόημα. Του βάζεις ένα άλλο πρόθεμα κι έχεις ακόμα ένα νέο νόημα. Κ.ο.κ..
Με τα Γερμανικά όμως έχουμε ένα ακόμα θέμα:
Τα περισσότερα από αυτά χωρίζονται από το ρήμα και πάνε στο τέλος.
Παράδειγμα:
– machen=κάνω,
– zumachen=κλείνω,
– mach die Tür zu κλείσε την πόρτα.
Δηλ. το zu χωρίζει από το machen και πάει στο τέλος της πρότασης.
Υπάρχουν:
- κάποια προθέματα που δεν το κάνουν αυτό (μόνο 8),
- κάποια που το κάνουν πάντα, και
- κάποια που έχουν μεικτή συμπεριφορά:
| δεν χωρίζονται untrennbare | χωρίζονται πάντα trennbare | μεικτή συμπεριφορά (με κάποιες έννοιες χωρίζονται και με κάποιες άλλες όχι) | ||
| be | ab | durch | ||
| emp | an | hinter | ||
| ent | auf | über | ||
| er | aus | unter | ||
| ge | ein | um | ||
| miss | fest | voll | ||
| ver | frei | wider | ||
| zer | her | wieder | ||
| hin | ||||
| los | ||||
| mit | ||||
| nach | ||||
| vor | ||||
| weg | ||||
| zu | ||||
| zurecht | ||||
| zurück | ||||
| zusammen |
Δεν είναι όμως δύσκολα. Για να τα καταλάβετε θα χρειαστεί να:
- καταλάβετε τι σημαίνουν τα προθέματα τα ίδια σαν σκέτες λέξεις (κι αυτό θα καλύψει -στην συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων- τις πρώτες δύο κατηγορίες), και τέλος να
- εξασκηθείτε με παραδείγματα στην ιδιωματική χρήση αυτών με τη μεικτή συμπεριφορά.
Για αυτά που δεν χωρίζονται, ο χειρισμός είναι ιδιαίτερα απλός. Απλά δεν χωρίζονται. Χρειάζεται μόνο να ξέρετε την έννοια τους για να καταλαβαίνετε την νέα λέξη.
