Φαίνεται δύσκολο να μείνει κανείς ανεπηρέαστος από την οικονομική κρίση που μαστίζει την διεθνή οικονομία στις μέρες μας. Ωστόσο πρέπει να θυμώμαστε ότι …
σε μεγάλο βαθμό αυτό είναι ένα φαινόμενο μαζικής ψυχολογίας που αυτο-επανατροφοδοτείται. Όταν όλοι μας (όπως συνέβη και σε μένα) σταματήσουμε να αγοράζουμε έναν καφέ από το κυλικείο της γειτονιάς μας, τα κυλικεία της γειτονιάς μας θα κλείσουν σε λίγες βδομάδες. Όλοι οι εργαζόμενοι σ’αυτά θα μείνουν άνεργοι και με τη σειρά τους θα περιορίσουν τις δαπάνες τους όσο περισσότερο γίνεται. Σαν συνέπεια, ύστερα από λίγο, ένας μεγάλος αριθμός πελατών καταστημάτων που πουλούν ρούχα ή παπούτσια θα πάψουν να υπάρχουν. Με μειωμένους τζίρους πολλά απ’ αυτά τα καταστήματα θα κλείσουν με συνέπεια ένα νέο κύκλο ανέργων κ.ο.κ.. Δεν πιστεύω ότι όλο αυτό είναι αναγκαίο για την πατρίδα μας. Η Ελλάδα λίγο θα πρέπει να επηρεστεί από αυτή τη διεθνή κρίση για τους παρακάτω λόγους:
- Η πατρίδα μας (δυστυχώς τον υπόλοιπο καιρό, αλλά ευτυχώς γιαυτή την περίσταση) δεν έχει σημαντικές εξαγωγές. Έτσι δεν θα έχουμε να φοβηθούμε ότι θα κλείσουν οι αυτοκινητοβιομηχανίες μας γιατί δεν έχουμε.
- Οι τράπεζές μας δεν έχουν επενδύσει σημαντικά ποσά σε “κακά” δάνεια (subprime rate loans) όπως έκαναν οι αμερικανικές που χρεωκόπησαν. Συνήθως δε, εξασφαλίζουν τα δάνεια που δίνουν με αρκετά καλές υποθήκες ακινήτων.
- Οι εισαγωγές προϊόντων που κάνουμε (και είναι πολύ περισσότερες από τις εξαγωγές μας) μπορεί τώρα να είναι δυνατόν να τις κάνουμε και με καλύτερους όρους.
- Η γεωργία μας θα πρέπει να επηρεαστεί ελάχιστα, αφού ελάχιστα από τα γεωργικά προϊόντα εξάγονται.
- Η κατασκευή δεν θα πρέπει να επηρεαστεί από αυτή τη κρίση αφού κινείται στο μεγαλύτερο μέρος της, από εγχώρια ζήτηση. Είναι βέβαια αλήθεια ότι τα τελευταία χρόνια επηρεάστηκε από άλλους παράγοντες όπως η αύξηση του ΦΠΑ, η αύξηση των αντικειμενικών αξιών, ο υπερδιπλασιασμός του κόστους αδειοδότησης, η αύξηση των επιτοκίων κ.α..
- Σε ότι αφορά στον τουρισμό μας, ευτυχώς θα περάσει μισός περίπου χρόνος μέχρι τη στιγμή που θα αρχίσουμε να το αισθανόμαστε, και ας ελπίσουμε μέχρι τότε ότι οι πελάτες μας θα αισθανθούν αρκετά έντονη την αναγκη για διακοπές ή (ακόμα καλύτερα) ότι η διεθνής ύφεση θα έχει αρχίσει να υποχωρεί.
Φαίνεται ότι ο μόνος τρόπος για να επηρεαστεί η Ελληνική οικονομία σημαντικά είναι η κακή ψυχολογία των Ελλήνων. Είναι σαν να φοβηθούμε ότι οι τράπεζες δεν θα έχουν να μας δώσουν πίσω τις καταθέσεις μας και να πάμε όλοι μαζί από αύριο να κάνουμε αναλήψεις. Τότε θα πετύχουμε αυτό ακριβώς που φοβόμαστε: οι τράπεζες δεν θα έχουν (ποτέ δεν έχουν!) αρκετά χρήματα για να επιστρέψουν σ’ όλους τους καταθέτες τους όλες τους τις καταθέσεις.
Ύστερα απ’ όλες αυτές τις σκέψεις, νομίζω ότι αύριο πρέπει να αγοράσω έναν καφέ απ’ όποιο κυλικείο βρω μπροστά μου.
