Θα μειωθεί το κόστος της άδειας οικοδομής με την απελευθέρωση?

Ερ.: “Με την αναγγελθείσα “απελευθέρωση των κλειστών επαγγελμάτων” μέχρι τέλος του έτους (παρόλο που οι μηχανικοί δεν είμαστε κλειστό επάγγελμα) είναι πιθανόν να μειωθεί το κόστος έκδοσης οικοδοικής άδειας, λόγω κατάργησης των ελάχιστων αμοιβών;”

Απ.: Όπως πολύ σωστά το θέτετε οι μηχανικοί δεν είναι κλειστό επάγγελμα. Σε ότι αφορά τις άδειες το μόνο “κλειστό” πράγμα που υπάρχει είναι οι ελάχιστες αμοιβές που προβλέπονται από το ΤΕΕ και που στην πραγματικότητα (το μόνο που κάνουν είναι να) εξασφαλίζουν ένα ελάχιστο ποσό φόρων για το Ελληνικό Δημόσιο.

Ξέρουμε καλά ότι πολλά τεχνικά γραφεία δίναν ήδη εκπτώσεις στις τιμές αυτές, υποχρεωνόμενα -συγχρόνως- στην καταβολή των αναγκαίων φόρων σαν να είχαν εισπράξει τις υποτιθέμενες ελάχιστες αμοιβές. Κατά τη γνώμη μου το σύστημα αυτό είναι ένα υποκριτικό σύστημα που εξαναγκάζει πολλούς μηχανικούς σε σημαντική μείωση της ποιότητας της δουλειάς τους προκειμένου να κερδίσουν αφενός τον πελάτη αλλά να παράγουν συγχρόνως και έργο αποτελεσματικό από οικονομικής πλευράς (δηλ. να μην δουλεύουν με συνθήκες εξαθλείωσης, λ.χ. 10 μέρες μελέτης για 200 ευρώ αμοιβή). Η υποκρισία έγγυται στο ότι όλο αυτό γίνεται για να εισπραχθούν οι φόροι.

Ξέρουμε καλά ότι μία καλή και εμπεριστατομένη μελέτη θα κόστιζε αρκετά περισσότερο από αυτές τις προβλεπόμενες αμοιβές. Άλλωστε, όσα γραφεία ή μηχανικοί διέθεταν την απαιτούμενη καλή φήμη, δεν χρέωναν αυτές τις ελάχιστες τιμές αλλά πολύ περισσότερο.

Προσωπικά θα προτιμούσα να μην υπάρχει καμμία παρέμβαση από κανένα φορέα, αλλά οι τιμές και η ποιότητα των υπηρεσιών να καθορίζονται ελεύθερα από την αγορά. Έτσι και η αγορά είναι τελείως ελεύθερη και ισοροπεί αυτόματα. Πολλοί φοβούνται ότι μ’ αυτή την προσέγγιση θα καταλήξουμε σε χειρότερο σημείο εξαθλείωσης. Εγώ δεν συμερίζομαι αυτούς τους φόβους. Πιστεύω ότι ενώ δεν αποκλείεται να υπάρξουν και περιπτώσεις λάθος χειρισμού (από την πλευρά κάποιων μηχανικών) με αποτέλεσμα ανεπαρκείς ποιοτικά μελέτες (αυτό γίνεται και τώρα), στο τέλος θα πετύχουμε αυτό που πραγματικά χρειάζεται: να βρούμε τους τρόπους εκείνους χάρις τους οποίους θα συνεχίσουμε να βελτιώνουμε την ποιότητα εξασφαλίζοντας συγχρόνως και δίκαιη αμοιβή για τη δουλειά μας.

Δεν θα ήθελα να βγάλετε το λάθος συμπέρασμα. Δεν υποστηρίζω ότι οποιαδήποτε κρατική παρέμβαση είναι κακή. Κάποιες είναι απολύτως απαραίτητες. Είμαι -ωστόσο- σίγουρος ότι οι περισσότερες μορφές κρατικής παρέμβασης είναι κακές.

Ας μην ξεχνάμε ότι το regulation δεν είναι απαλλαγμένο από κόστος. Για να το πετύχεις χρειάζεσαι δημοσίους υπαλλήλους, πολιτικούς, επιτελείς υπουργείων και κάποιες φορές συνδικαλιστές. Όλοι αυτοί κοστίζουν. Συνήθως δε, κοστίζουν περισσότερο για να κάνουν την ίδια δουλειά (γιατί απλούστατα δεν διαχειρίζονται δικά τους χρήματα). Στο κάτω-κάτω γιατί χρειάζεται να πληρώσεις μία επιτροπή για να καθορίσει την αμοιβή που εσύ επιθυμείς?

Η πρόβλεψη που θα τολμήσω να κάνω είναι η εξής: Ναι, θα μειωθεί το κόστος της οικοδομικής άδειας, καθώς οι μηχανικοί θα συνεχίσουν να δίνουν τις εκπτώσεις που ήδη δίνουν αλλά αυτή τη φορά χωρίς την αδικία των ελάχιστων φόρων.  Συγχρόνως, ο κλάδος θα πιεστεί προς την εξεύρεση αποτελεσματικότερων μεθόδων σχεδιασμού. Δηλ. τρόπων χάρις τους οποίους η δουλειά θα είναι αρτιότερη ή θα εκτελείται οικονομικότερα ή ένας συνδυασμός απ’ τα δύο.

Θα σας δώσω ένα hint πως θα το καταφέρουμε: στην αυτοκινητοβιομηχανία όταν σχεδιάζεται και μελετάται ένα αυτοκίνητο για πόσα αντίγραφα γίνεται αυτός ο σχεδιασμός?