Αντικείμενο: αυτό στο οποίο μεταβαίνει η ενέργεια του υποκειμένου. 

Ή αλλιώς, κάποιος ή κάτι που δέχεται την ενέργεια που περιγράφει το ρήμα (και η οποία γίνεται από το υποκείμενο). Λέμε για παράδειγμα:

Η μητέρα πλένει το μωρό

Το μωρό, μέσω της μητέρας του, δέχεται την ενέργεια του ρήματος (το πλύσιμο), είναι δηλ. το αντικείμενο μέσα στην πρόταση.

Αξιζει να πούμε εδώ ότι:

Τα ρήματα που στέλνουν την ενέργειά τους σε κάποιο “αντικείμενο”, λέγονται στην γλώσσα της γραμματικής, μεταβατικά transitifs.

Κι ενώ, για να βρούμε το υποκείμενο του ρήματος, τα πράγματα είναι απλά και στα ελληνικά και στα γαλλικά, για το αντικείμενο, κάπως περιπλέκονται, δυστυχώς και στις δύο γλώσσες. (Φαίνεται πως Έλληνες και Γάλλοι ήταν συννενοημένοι). Κι αυτό, γιατί δεν υπάρχει μόνο ένα είδος αντικειμένου αλλά δύο: το άμεσο direct και το έμμεσο idirect.

Το ευχάριστο όμως είναι ότι οι Γάλλοι, κατά την άποψή μου, φέρθηκαν λίγο πιο έξυπνα απ’ότι εμείς σ’αυτό το σημείο. Στα ελληνικά, για να ξεχωρίσουμε τα δύο διαφορετικά είδη αντικειμένων χρησιμοποιούμε τις πτώσεις (γενική ή αιτιατική). Οι Γάλλοι, καθως δεν έχουν πτώσεις, τα ξεχωρίζουν χρησιμοποώντας τις προθέσεις. Έτσι, γι αυτούς:

α) άμεσο αντικείμενο complément d’objet direct (C.O.D.) είναι αυτό που βρίσκεται δίπλα στο ρήμα χωρίς μεταξύ τους να υπάρχει κάποια πρόθεση ενώ

β) έμμεσο αντικείμενο complément d’object indirect (C.O.I) είναι αυτό που βρίσκεται δίπλα στο ρήμα συνοδεύεται όμως και από πρόθεση, συνήθως την  à ή την de.

Για να μπορέσουμε να βρούμε μέσα στην πρόταση το αντικείμενο, θα κάνουμε (όπως και στην περίπτωση του υποκειμένου) το γνωστό “κόλπο” με τις ερωτήσεις.

α) Για το άμεσο αντικείμενο ρωτάμε με:

Qu’est-ce que? Τι;   ή

Qui est-ce que? Ποιον

Έτσι λοιπόν στην πρόταση:

 Marie mange le fruit.

η απάντηση στην ερώτηση:

Qu’est- ce que Marie mange? Τι τρώει η Μαρία; 

είναι το άμεσο αντικείμενο του ρήματος:

le fruit.

β) Για το έμμεσο αντικείμενο ρωτάμε με:

de qui?/à qui? για ποιον;/σε ποιον;   ή

de quoi?/à quoi? για τι;/σε τι;

Έτσι λοιπόν στην πρόταση: 

Tu parles à* ton frère. Μιλάς στον αδελφό σου.

η απάντηση στην ερώτηση:

À qui parles-tu? Σε ποιον μιλάς;

είναι το έμμεσο αντικείμενο του ρήματος:

à ton frère

(*) Προσέξατε ότι μεταξύ του ρήματος και του αντικειμένου του υπάρχει η πρόθεση à 

Ας δούμε μερικά ακόμη παραδείγματα:

• Ils pensent à leur voyage. (À quoi pensent-ils?  à leur voyage = C.O.I)
• Vous mangez une salade. (Qu’est-ce que vous mangez? une salade = C.O.D)
• Elle se souvient de ses vacances. (De quoi se souvient-elle? de ses vacances = C.O.I)
• Marc parle de son cousin? (De qui parle -t-il? de son cousin = C.O.I)
• Tu lis un livre. Qu’est-ce que tu lis? un livre = C.O.D)
• Nous téléphonons à Jacques. (À qui téléhponons-nous? à Jacques = C.O.I)
• Je regarde Paul. (Qui est-ce que je regarde? Paul = C.O.D)

Το αντικείμενο του ρήματος (έμμεσο ή άμεσο) εκτός από:

• ουσιαστικό: Marie mange la fruit  ή
• κύριο όνομα: Nous téléphonons à Jacques

μπορεί να είναι επίσης:

• μια αντωνυμία: Marie la mange, Nous lui téléphonons,
• ένα απαρέμφατο: Tu aimes chanter, Elle n’accepte pas de sortir avec moi,
• μια δευτερεύουσα πρόταση: Je n’entends pas ce que tu me dis.

Attention!

Μην ξεχνάτε ότι τις προθέσεις τις συναντάμε πολύ συνχνά και στην συνηρημένη τους μορφή:

• Elle parle au petit garçon ►(C.O.I)
• Vous parlez du mauvais temps ►(C.O.I)

Τέλος, αξίζει να γνωρίζουμε ποια ρήματα παίνουν πρόθεση άρα και έμμεσο αντικείμενο. Μερικά από τα πιο συνηθισμένα είναι: parler de/à, s’intéresser de/à, écrire à, téléphoner à, s’occuper de,  penser à, se souvenir de, accepter de, … etc.