Λόγια που κρύβουν μέσα τους σοφία. Απ’ότι φαίνεται υπάρχουν σ’όλες τις γλώσσες και μας διδάσκουν τα ίδια πράγματα με διαφορετικές λέξεις. Ας δούμε λοιπόν κάποιες παροιμίες και εκφράσεις, à française:
- L’ habit ne fait pas le moine Το ράσο δεν κάνει τον παπά
- Il m’ a posé un lapin (Μου έβαλε ένα κουνέλι) δηλ. Μ’ έστησε
- Il fait un froid de canard Κάνει ψόφο
- Tirer le diable par la queue (Τραβώ το διάβολο από την ουρά) δηλ. Τα φέρνω τσίμα τσίμα
- Avoir le cafard (έχω την κατσαρίδα) δηλ. έχω πεσμένη διάθεση
- C’est la fin des haricots (το τέλος των φασολιών) τελειώσαμε
- Vouloir le beurre et l’ argent du beurre (Θέλω το βούτυρο και τα χρήματα από το βούτυρο). Θέλω και την πίτα ολόκληρη και το σκύλο χορτάτο
- Je donne ma langue au chat (Δίνω τη γλώσσα μου στη γάτα) δηλ. Να το πάρει το ποτάμι
- Tomber de Charybde en Scylla Από τη Σκύλλα στη Χάρυβδη
- La boite de Pandore (Άνοιξε) το κουτί της Πανδώρας
- Tomber dans les pommes (Πέφτω μες τα μήλα) δηλ. Λιποθυμάω
- Il prend ses jambes à son cou (Βάζει τα πόδια στους ώμους) δηλ. Το βάζει στα πόδια
- Il me casse les pieds (Μου σπάει τα πόδια). Μ’ ενοχλεί
- Il a un chat dans la gorge (Έχει γάτα στο λαιμό) δηλ. Είναι βραχνιασμένος
- Il fait un temps de chien Έχει παλιόκαιρο
- Il peigne la girafe (Χτενίζει την καμηλοπάρδαλη) δηλ. δεν κάνει τίποτα ουσιαστικό
- Mettre la main à la pâte (Βάζω τα χέρια στη ζύμη) δηλ. Βοηθώ κάποιον
- Mettre du beurre dans les épinards (Βάζω βούτυρο στα αγκάθια) δηλ. Βελτιώνω τις συνθήκες της ζωής μου κερδίζοντας περισσότερα χρήματα / Je gagne plus d’argent
- L’ appétit vient en mangeant Τρώγοντας έρχεται η όρεξη
- Avoir les yeux plus grands que le ventre (Έχω τα μάτια μεγαλύτερα από την κοιλιά) δηλ. Υπερεκτιμώ τις δυνάμεις μου, επιθυμώ περισσότερα από τις δυνατότητές μου
- Mains froides, cœur chaud Κρύα χέρια, ζεστή καρδιά
- Avoir un poil dans la main (Έχω μια τρίχα στο χέρι) δηλ. Είμαι τεμπέλης
- Être tiré à quatre épingles Είμαι ντυμένος του κουτιού, καλοντυμένος
- Le temps c’est de l’argent Ο χρόνος είναι χρήμα
- Mieux vaut tard que jamais Κάλλιο αργά παρά ποτέ
- Il n’y a pas de fumée sans feu Δεν υπάρχει καπνός χωρίς φωτιά
- Une hirondelle ne fait pas le printemps Ένα χελιδόνι δεν φέρνει την Άνοιξη
- Il y a un os dans le fromage (Υπάρχει ένα κόκκαλο μέσα στο τυρί) δηλ. Κάποιο λάκκο έχει η φάβα
- J’ai des oursins dans la poche Έχω καβούρια στην τσέπη, είμαι τσιγκούνης
- Une pomme chaque matin éloigne le médecin Ένα μήλο την ημέρα το γιατρό τον κάνει πέρα
- Faire bouillir la marmite (κάνω την κατσαρόλα να βράσει) δηλ. Κερδίζω χρήματα, εξασφαλίζω τον επιούσιο, το φαγητό της οικογένειας
- Qui sème le vent récolte la tempête (Όποιος σπέρνει τον άνεμο θερίζει την καταιγίδα) ή όπως λέμε στα ελληνικά: Ό,τι σπείρεις θα θερίσεις
- C’est là que gît le lièvre (εκεί βρίσκεται/είναι ξαπλωμένος ο λαγός.) δηλ. Εκεί βρίσκεται η δυσκολία του προβλήματος) / v. gésir
- Être dans la lune (Είμαι στο φεγγάρι) δηλ. Είμαι αφηρημένος
- Avoir le cœur de pierre (Έχω πέτρινη καρδιά) δηλ. Είμαι σκληρός, χωρίς αισθήματα
- Faire la pluie et le beau temps (Φτιάχνω και τη βροχή και τον ήλιο, την καλοκαιρία) δηλ. Αποφασίζω για όλα, εξουσιάζω τα πάντα
- Mettre quelqu’un plus bas que la terre (Βάζω κάποιον πιο χαμηλά κι από τη γη) δηλ. Υποτιμώ κάποιον.
- Se faire une montagne de quelque chose (Κάνω κάτι βουνό) δηλ. Υπερβάλλω
- Porter de l’eau à la rivière (Φέρνω νερό στο ποτάμι) δηλ. Η προσπάθειά μου είναι άσκοπη
- Être à côté de la plaque Se tromper, être hors de sujet δηλ. Κάνω λάθος, είμαι εκτός θέματος
- Avoir la dent dure (έχω “σκληρό” δόντι) Faire des critiques agressives envers quelqu’un δηλ. Κάνω σκληρή κριτική σε κάποιον
- Ça me casse les pieds (Μου σπάει τα πόδια) Ça m’ennuie δηλ. Είναι βαρετό
- Se casser les dents sur … (Σπάω τα δόντια μου πάνω …) Échouer δηλ. Αποτυγχάνω
- Mettre les pieds dans le plat (Βάζω τα πόδια μέσα στο πιάτο) δηλ. Αγγίζω ένα λεπτό θέμα χωρίς την απαραίτητη διακριτικότητα, Κάνω μια γκάφα
- Se mettre le doigt dans l’œil (Βάζω το δάχτυλο στο μάτι μου) Se tromper grossièrement δηλ. Κάνω μεγάλο λάθος
- Il faut serrer la ceinture όπως και στα ελληνικά Σφίγγω το ζωνάρι μου
- Se casser la tête δηλ. Ανησυχώ, προβληματίζομαι
- J’ai eu la rage (la rage θυμός) Βγήκα από τα ρούχα μου
- Je suis hors de moi Είμαι εκτός εαυτού
- Les dieux aveuglent ceux qu’ils veulent perdre Μωραίνει ο Kύριος ον βούλεται απολέσαι
- Mettre de l’huile sur le feu Βάζω λάδι στη φωτιά
- Mettre l’eau dans la bouche Μου τρέχουν τα σάλια
- Mettre de l’eau dans son vin Βάζω νερό στο κρασί μου
- Avoir une santé de fer Έχω σιδερένια υγεία
- Être malade comme un chien (Είμαι άρρωστος σαν σκύλος) δηλ. Είμαι πολύ άρρωστος
- Avoir une fièvre de cheval (Έχω πυρετό αλόγου) δηλ. Έχω υψηλό πυρετό
- Tousser comme un bœuf (Βήχω σαν βόδι) και στα ελληνικά Βήχω σαν γαïδούρι
- Reprendre du poil de la bête (Ανακτώ την τρίχα του ζώου) δηλ. Αναρρώνω, παίρνω τα πάνω μου
- Mettre à la quarantaine Βάζω σε καραντίνα
- Avoir d’autres chats à fouetter (Έχω άλλες γάτες να μαστιγώνω) δηλ. Έχω σημαντικότερα πράγματα να κάνω
- Si tu as de la chance traverse. Si tu as de la destinée avance. Αν έχεις τύχη διάβαινε και ριζικό περπάτει.
5 Responses
tellement tu sais tellement tu dis.
Ναι, κατά λέξη η μετάφραση στα Ελληνικά είναι: “τόσα ξέρεις, τόσα λες”. Φοβάμαι, όμως, ότι αν την χρησιμοποιήσετε οι Γάλλοι δεν θα καταλάβουν το ίδιο πράγμα.
Καλησπέρα, ξέρεις κανείς να μου πει την μετάφραση στα γαλλικά της παροιμίας / έκφρασης “τόσα ξέρεις τόσα λες”;;;
Δεν έχω ιδέα περι γαλλικών.. τώρα ξεκινάω ταχύρυθμα λόγω δουλειάς.. Αυτά τα τυριά — γάτες – τρίχες παίζουν και σε εξετάσεις ή απλά είναι εκφράσεις του προφoρικού λόγου που εκφράζονται και πιo φυσιολογικά?
Απ: ‘Οπως ακριβώς και με τα Ελληνικά (ο άντρας μου αστειευόμενος συχνά λέει: στου κουφού την πόρτα … το σαπούνι σου χαλάς, ανακατεύοντας δύο γνωστές λαϊκές παροιμίες), οι φράσεις αυτές, όσο κι αν φαίνονται ιδιόμορφες, συνιστούν σημαντικό κομμάτι μιας γλώσσας και είναι απαραίτητες για την κατανόηση του προφορικού και του γραπτού λόγου.
Σε μία γλώσσα δεν υπάρχει τίποτα πιο φυσικό από την χρήση μιας παροιμίας.
Ωστόσο, για κάποιον που είναι αρχάριος, υπάρχουν πολλά άλλα σημαντικότερα που θα πρέπει να προηγηθούν.
Ναι, μπαίνουν και σε εξετάσεις γιατί αν σας δωθεί ένα άρθρο εφημερίδας υπάρχει πιθανότητα να συναντήσετε κάποια (-ες) από αυτές τις φράσεις. Φυσικά αφορούν επίπεδα από Β2 και πάνω.
“avoir les yeux plus gros que le ventre” δε σημαίνει καθόλου “φοβάμαι”. Το λέμε όταν πεινούσαμε πάρα πολύ και βάλαμε λοιπόν τόσα πολλά πράγματα στο πιάτο μας που τελικά δεν μπορούμε να τα φάμε όλα… Τότε λέμε “J’ai eu les yeux plus gros que le ventre !”.
(τα γαλλικά είναι η μητρική μου γλώσσα)
Απ: Eυχαριστούμε για τις εύστοχες παρατηρήσεις σας. Δυστυχώς ο δαίμων του τυπογραφείου παρεισέφρησε άλλη μία φορά: απρόσεκτη και βιαστική αντιγραφή από παλιές σημειώσεις.