On se tutoie ou on se vouvoie?

“Να μιλάμε στον ενικό ή στον πληθυντικό;”

Ερώτηση που ακούγεται κάπως παράξενη όταν πρόκειται για δύο μόνο συνομιλητές .

Γιατί αυτό το δίλλημα άραγε;

Γιατί σε πολλές σύγχρονες ευρωπαïκές γλώσσες, μεταξύ των οποίων τα γαλλικά και τα ελληνικά, υπάρχει ο “πληθυντικός ευγενείας”. Τον επινόησαν για  “ξεχωριστές”, “ειδικές” περιπτώσεις.

Έτσι λοιπόν διαφορετικά θ’ απευθυνθούμε στον Paul όταν είναι φίλος μας και διαφορετικά όταν είναι το αφεντικό μας, ο γιατρός μας, ο κύριος Καθηγητής, ο κύριος Υπουργός, κάποιος που πρώτη φορά συναντάμε ή ακόμα ο ηλικιωμένος γείτονάς μας.

Στην πρώτη περίπτωση θα τον καλημερίσουμε λέγοντάς του:

• Bonjour, Paul. Comment vas-tu?

Ενώ στη δεύτερη:

• Bonjour, monsieur. Comment allez-vous?

Με τον διαχωρισμό αυτό δείχνουμε σεβασμό προς την ηλικία και την ιεραρχία, ενώ σε κάποιες άλλες περιπτώσεις θέτουμε “όρια” και “αποστάσεις”.

Αν και οι Γάλλοι, είναι γνωστοί για την ευγένεια και τους καλούς τους τρόπους, ωστόσο, (το παραδέχονται και οι ίδιοι) το θέμα ενικός ή πληθυντικός μπορεί να μετατραπεί σε πολύπλοκη υπόθεση.

Τι γίνεται λοιπόν όταν η “ευγένεια” και ο “σεβασμός” αφορούν το χώρο της Εκπαίδευσης;

Ο πρώην Γάλλος Πρόεδρος, Νικολά Σαρκοζί, είχε προτείνει ο δάσκαλοι και οι καθηγητές στα σχολεία να απευθύνονται στους μαθητές τους στον πληθυντικό ως ένδειξη σεβασμού, κάτι που παραξένεψε, όπως ήταν αναμενόμενο, τα παιδιά.

Και στα Πανεπιστήμια;

Εκεί τα πράγματα είναι πιο ξεκάθαρα. Ο πληθυντικός ευγενείας συνηθίζεται όχι μόνο από τους φοιτητές προς τους καθηγητές αλλά και το αντίστροφο.

Είναι δε επιθυμητός, όχι για λόγους απόστασης αλλά ως ένδειξη σεβασμού προς αυτόν που διδάσκει αλλά και προς τους φοιτητές που θεωρούνται πια ενήλικα άτομα.Υπάρχουν βέβαια περιπτώσεις, όπου μετά από συννενόηση και των δύο πλευρών, ο πληθυντικός καταργείται.

Προσοχή, λοιπόν στην χρήση του tu και του vous, αν και μεταξύ μας, η ευγένεια και οι καλοί τρόποι είναι κυρίως θέμα “ανθρώπου” και “καλλιέργειας” και όχι “πληθυντικού”