μπορώ, κονσέρβα, κονσερβάρω

modal verb

Δεν αλλάζει στο γ’ πρόσωπο, δηλ. he/she/it can, έχει μόνο αόριστο (could) και μπορεί να είναι μόνο του μόνο αν είναι σε μία πρόταση που είναι η απάντηση σε μία ερώτηση. Αλλιώς συνοδεύει πάντα κάποιο άλλο ρήμα. Δεν παίρνει to ανάμεσα σ’ αυτό και στο ρήμα που συνοδεύει.

O χαρακτήρας του ρήματος που συνοδεύει αλλάζει δίνοντάς του ένα από τα παρακάτω νοήματα:

α. απλή αίτηση (δηλ. όχι πολύ formal),

β. δυνατότητα να γίνει κάτι ή και το αντίθετο (απόλυτη αδυναμία),

γ. πιθανότητα να γίνει κάτι ή και το αντίθετο (μειωμένη πιθανότητα).

Η άρνησή του είναι cannot αλλά θα τη βρείτε συχνότερα στη συνεπτυγμένη μορφή της: can’t

Όταν σημαίνει κονσερβάρω (δηλ. τοποθετώ σε κονσέρβα), είναι ομαλό ρήμα: canned, canned, canning.

Παραδείγματα:

• Can I have a double cheeseburger with large fries, please? Μπορώ να έχω ένα διπλό cheeseburger με μεγάλη μερίδα πατάτες τηγανιτές. Απλή informal αίτηση που μπορούμε να κάνουμε στο γκισέ ενός fast food. Θα μπορούσε να γίνει περισσότερο formal αν αντί για το can βάζαμε το could (θα μπορούσα να έχω…).
• Can I see you privately after the presentation? Μπορώ να σας δω ιδιωτικά μετά την παρουσίαση? Αν έχετε οικειότητα μαζί του, μπορείτε να το χρησιμοποιήσετε ακόμα και με τ’ αφεντικό σας. Μάλλον, όμως, θα ήταν καλύτερα να χρησιμοποιήσετε το could στη θέση του can (θα μπορούσα να σας δω …).
• Can I offer you a glass of wine? Μπορώ να σας προσφέρω ένα ποτήρι κρασί?
• She cannot ride a bike. Δεν μπορεί να οδηγήσει μοτοσυκλέτα. Δηλ. δεν ξέρει να οδηγάει μοτοσυκλέτα. Είναι αδύνατο.
• He can perform open heart surgery with his eyes closed. Μπορεί να κάνει εγχείρηση ανοιχτής καρδιάς με κλειστά τα μάτια. Είναι πολύ καλός. Έχει τη δυνατότητα να το κάνει.
• I can’t believe his story. I think he’s lying. Δεν πιστεύω την ιστορία του. Νομίζω ότι λέει ψέματα. Δεν είμαι απόλυτα σίγουρος αλλά κρίνω ότι το πιθανότερο είναι ότι λέει ψέματα.
• She can be the woman of your life. Talk to her. Μπορεί να είναι η γυναίκα της ζωής σου. Μίλα της. Έχει πιθανότητα να είναι η γυναίκα που ψάχνεις (αλλά βέβαια δεν είναι σίγουρο, δηλ. είναι μία πιθανότητα).
• He can declare bankruptcy within the next few days. Μπορεί να κυρήξει πτώχευση μέσα στις επόμενες λίγες μέρες. Δεν είναι σίγουρο. Είναι πιθανό να κυρήξει πτώχευση αλλά ενδέχεται και να το αποφύγει τελικά.
• I bought a can of anchovies. Αγόρασα μία κονσέρβα αντζούγιες.
• 
  

He can run, but he can’t hide. Μπορεί να τρέξει αλλά δεν μπορεί να κρυφτεί. Η φράση αυτή έγινε γνωστή όταν χρησιμοποιηθήκε από τον πρωταθλητή πυγμαχίας Joe Louis σαν απάντηση στον ελαφρύτερο αντίπαλό του Billy Conn, που είχε δηλώσει, πριν από τον αγώνα, ότι θα χρησιμοποιήσει την τακτική ’’hit and run’’. Το πρώτο can δείχνει πιθανότητα: μπορεί να προσπαθήσει (και τελικά να τα καταφέρει) να τρέξει. Αποκλείεται, όμως, να κρυφτεί. Αυτό δηλώνει το δεύτερο can (φυσικά μαζί με το κομμένο not) που δηλώνει με βεβαιότητα ότι είναι αδύνατο να καταφέρει να κρυφτεί. Σε εκείνο τον αγώνα νίκησε ο Joe Louis.